Sytuacja polskiego sektora bankowego

W 2014 roku wzrost akcji kredytowej odnotowano we wszystkich głównych segmentach rynku. Najwyższy od trzech lat przyrost odnotowały kredyty dla przedsiębiorstw.

Sektor bankowy wypracował w 2014 roku najwyższy w historii zysk netto, który wyniósł 16,2 mld PLN i był wyższy o 7% niż w 2013 roku. Wynik ten został zrealizowany w warunkach przyspieszenia wzrostu gospodarczego, a jednocześnie rekordowo niskich stóp procentowych oraz silnych zmian w otoczeniu regulacyjnym. Poprawa wyniku finansowego sektora bankowego w 2014 roku była rezultatem przede wszystkim:

  • wzrostu wyniku z działalności bankowej (+3% r/r), w tym wyniku odsetkowego (+7,1% r/r),
  • utrzymania kontroli kosztów działania (-0,9% r/r).

Negatywnie na wyniki finansowe sektora bankowego oddziaływały odpisy netto z tytułu utraty wartości wyższe niż w 2013 roku o 5,6%.

Na koniec 2014 roku należności z utratą wartości wzrosły o 0,8% r/r, na co miał wpływ wzrost wartości zagrożonych kredytów mieszkaniowych (+4,3% r/r), wzrost wartości zagrożonych kredytów przedsiębiorstw (+4,2% r/r) oraz spadek wartości zagrożonych kredytów konsumpcyjnych (-9,4% r/r). Mimo tego, w warunkach wzrostu akcji kredytowej, poprawiła się jakość portfela kredytowego. W 2014 roku udział należności z utratą wartości w należnościach ogółem spadł o 0,4 p.p. do poziomu 8,1%, wskaźnik kredytów zagrożonych dla kredytów przedsiębiorstw spadł do poziomu 11,2%, dla kredytów konsumpcyjnych spadł do poziomu 12,7%, a dla kredytów mieszkaniowych utrzymał się na poziomie 3,1%.

Na koniec 2014 roku suma bilansowa sektora bankowego wzrosła do 1 532 mld PLN (+9% r/r). Rynek bankowy charakteryzowało wysokie tempo wzrostu depozytów oraz słabsze kredytów. Tym samym zmniejszyła się luka między kredytami a depozytami do 37 mld PLN (o 16 mld PLN r/r), co skutkowało poprawą relacji między kredytami a depozytami do 103,8% wobec 106% na koniec 2013 roku.
W 2014 roku wartość kredytów ogółem wzrosła o 66,7 mld PLN (7,1% r/r). Na zmianę wolumenu kredytów negatywnie oddziaływała deprecjacja polskiej waluty (wzrost kursów: PLN/USD o 16,4% r/r, PLN/CHF o 4,8% i PLN/EUR o 2,8%) - po skorygowaniu o zmiany kursowe wzrost wartości kredytów był słabszy.

W 2014 roku wzrost akcji kredytowej odnotowano we wszystkich głównych segmentach rynku. Najwyższy od trzech lat przyrost odnotowały kredyty dla przedsiębiorstw: 19,9 mld PLN (jednak ok. 1/3 przyrostu była efektem deprecjacji polskiej waluty). Około 51% przyrostu wartości kredytów dla przedsiębiorstw stanowiły kredyty dla małych i średnich przedsiębiorstw. Ożywieniu akcji kredytowej w segmencie przedsiębiorstw sprzyjała wyższa aktywność inwestycyjna firm, łagodzenie przez banki polityki kredytowej oraz rządowy program Portfelowej Linii Gwarancyjnej de minimis. Nadal popyt na kredyty w tym segmencie był ograniczany przez utrzymującą się ocenę sytuacji ekonomicznej.
W 2014 roku stabilnie rozwijał się rynek kredytów mieszkaniowych; przyrost kredytów w tym segmencie był wyższy niż w 2013 roku o 19,6 mld PLN (5,8% r/r), w tym około 20% było efektem deprecjacji polskiej waluty. Rozwojowi akcji kredytowej na rynku kredytów mieszkaniowych sprzyjały niskie stopy procentowe, stabilizacja cen na rynku mieszkaniowym, a także program „Mieszkanie dla Młodych”.

W 2014 roku odnotowano dalszy wzrost wartości kredytów konsumpcyjnych; przyrost wynoszący 6 mld PLN (4,5% r/r) był dwukrotnie wyższy niż w 2013 roku. Istotny wpływ na sytuację w tym segmencie miało łagodzenie przez banki polityki kredytowej na skutek m.in. poprawy jakości portfela kredytów, rosnąca konsumpcja oraz obniżenie oprocentowania kredytów (skutek obniżki stopy lombardowej o 1 pp. do 3%, której trzykrotność stanowi maksymalne oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych).
W 2014 roku, mimo niskiego poziomu stóp procentowych, dynamicznie rozwijał się rynek depozytowy. Odnotowano prawie dwukrotnie wyższy przyrost wartości depozytów ogółem niż w 2013 roku (82,8 mld PLN). Na tę sytuację oddziaływała poprawiająca się sytuacja na rynku pracy, poprawiająca się kondycja finansowa przedsiębiorstw, a z drugiej strony przedłużająca się korekta na rynku akcji na GPW sprzyjająca utrzymaniu awersji do podejmowania ryzyka w zakresie lokowania wolnych środków. Głównym źródłem przyrostu depozytów były depozyty gospodarstw domowych, które wzrosły o 56,7 mld PLN (10,5% r/r); depozyty przedsiębiorstw wzrosły o 19,7 mld PLN (9,1% r/r), a depozyty instytucji rządowych i samorządowych wzrosły o 5 mld PLN (8,7%r/r).